Završetak projekta “Monitoring i edukacija o pravima osoba s invaliditetom“

Projekat je realizovan uz podršku Evropske unije, posredstvom Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, u periodu od decembra 2009. do kraja maja 2011. Glavni cilj projekta bio je poboljšanje statusa osoba s invaliditetom u Crnoj Gori.
U toku trajanja projekta pratili  smo ostvarivanje prava osoba s invaliditetom, kao i analizirali postojeću zakonsku regulativu koja se tiče ove populacije, implementaciju UN Konvencije o pravima osoba s invaliditetom i pritom objavljivali periodične izvještaje u kojima smo analizirali stanje i položaj osoba s invaliditetom u Crnoj Gori.
Osim toga, pratili smo i situaciju na lokalnom nivou i u tu svrhu obišli sedamnaest opština u Crnoj Gori, gdje smo u razgovorima s predstavnicima lokalnih vlasti kao i predstavnicima lokalnih organizacija osoba s invaliditetom stekli uvid u stanje ljudskih prava osoba s invaliditetom u ovim opštinama
Okrugli stolovi koji su organizovani tokom 2010 okupili su predstavnike organizacija osoba s invaliditetom, državne uprave, eminentnih stručnjaka iz različitih oblasti koji su argumentovano raspravljali o položaju osoba s invaliditetom u Crnoj Gori  i davali konkretne preporuke i zaključke u cilju unapređenja položaja ove populacije.
Teme okruglih stolova bile su: ravnopravnost i antidiskriminacija, pristupačnost objekata i javnog prevoza, asistivne tehnologije i servisi podršei, socijalna i zdravstvena zaštita, i obrazovanje i zapošljavanje osoba s invaliditetom.
Na završnoj Konferenciji čiji je cilj bio da se definišu zajedničke mjere i budući koraci u aktivnostima organizacija osoba s invaliditetom, državnih institucija, nacionalnih i međunarodnih organizacija, održanoj 28 i 29. aprila 2011.  bio je prisutan veliki broj predstavnika organizacija OSI, nadležnih ministarstava i drugih državnih institucija kao i NVO koje se bave zaštitom ljudskih prava. Učesnici su s konferencije poslali i usaglašene zaključke i preporuke državnim organima i drugim relevantnim subjektima u cilju unapređenja položaja osoba sa invaliditetom.
Sastanak predstavnika nacionalnih organizacija osoba s invaliditetom, održan 26. i 27. maja 2011, okupio je značajan broj predstavnika ovih organizacija u cilju zajedničkog rada na Alternativnom izvještaju o sprovođenju UN Konvencije o pravima osoba s invaliditetom. Tom prilikom potpisan je i Memorandum o saradnji i formirana  radna grupa koja će raditi na izvještaju.
Projekat je obuhvatao i edukativni dio koji su činili:

• Trening o ljudskim pravima osoba s invaliditetom

Ovaj trening je bio organizovan  za predstavnike organizacija OSI. Ukupno je bilo 18 učesnika, odnosno predstavnika organizacija OSI sa područja cijele Crne Gore.
Teme treninga su bile: Osnove ljudskih prava, pregled domaćeg zakonodavstva u oblasti obrazovanja, zapošljavanja i pristupačnosti, monitoring primjene Konvencije o pravima OSI, Konvencija o pravima OSI (proces pripreme i usvajanja u UN), Javno zastupanje.

• Radionice sa srednjoškolcima

Važan segment obrazovnog dijela projekta su bile i Radionice o inkluzivnom obrazovanju sa učenicima redovnih srednjih škola.
Ukupno smo organizovali pet radionica o inkluzivnom obrazovanju sa učenicima redovnih srednjih škola, kao i učenicima  iz Zavoda za školovanje i profesionalnu rehabilitaciju djece i omladine sa smetnjama u razvoju.
Teme koje su bile obuhvaćene  jednodnevnim radionicama  su: ljudska prava osoba sa invaliditetom, inkluzivno obrazovanje i modeli pristupa prema invaliditetu.
Učesnici su bili odabrani na osnovu javnog konkursa
Radionice su organizovane sa učenicima Gimnazije“Petar Petar Petrović Njegoš“u Danilovgradu, Gimnazije“Slobodan Škerović“ i Medicinske škole iz Podgorice, kao i Gimnazije sa Cetinja.

• Škola ljudskih prava OSI

Školu ljudskih prava OSI pohadjali su ljudi raličitog obrazovnog i socijalnog profila , od predstavnika organizacija OSI, NVO aktivista, maturanata, studenata, državnih i opštinskih službenika i drugih pojedinaca koji su zainteresovani za ovu problematiku. Predavači na školi su bili eksperti iz oblasti ljudskih prava. Škola se sastojala se od  12 cjelina  i polaznici su bili u mogućnosti da cuju predavanja na sljedeće teme:

1. Uvod u ljudska prava
2. Ljudska prava osoba s invaliditetom – opšti pregled
3. Ljudska prava osoba s invaliditetom, stanje u Crnoj Gori i pozitivno zakonodavstvo
4. Antidiskriminacija – praksa i uloga Ministarstva za ljudska i manjinska prava u pitanju zaštite ljudskih prava, s posebnim osvrtom na prava osoba s invaliditetom
5. Antidiskriminacija -praksa i uloga Zastitnika ljudskih prava po pitanju zaštite ljudskih prava,s posebnim osvrtom na prava osoba s invaliditetom
6. Sudska zaštita ljudskih prava u Crnoj Gori, s posebnim akcentom na prava osobas invaliditetom
7. Sudska zaštita ljudskih prava, s posebnim akcentom na prava osoba s invaliditetom pred Evropskim sudom za ljudska prava
8. Pravo na obrazovanje, inkluzivno obrazovanje
9. Pravo na zapošljavanje i socijalnu zaštitu
10. Servisi podrške i pristupačnost
11. Zdravstvena zaštita osoba s invaliditetom
12. Zašto je bitno da se poštuju ljudska prava?

Pripremili smo i izdali specijalno izdanje časopisa ’’Disability info’’, i odštampali 500 primjeraka UN Konvencije o pravima osoba s invaliditetom.

Na početku i na kraju projekta urađena su i već pomenuta istraživanja javnog mnjenja s ciljem utvrđivanja na koji način crnogorsko društvo doživljava osobe s invaliditetom i koliko je diskriminacija prema ovoj populaciji prisutna u Crnoj Gori.

Projekat je pratila medijska kampanja, po sloganom „Moja različitost – moje pravo“ čiji je cilj bio kako da kvalitetno isprati sve aktivnosti, tako i da utiče na povećanje nivoa svijesti čitavog društva o položaju OSI i problemima s kojima se suočavaju. Kampanja je obuhvatila štampanje i distribuciju brošura i postera, a urađeni su i TV spot i radio džingl.

Ukupna vrijednost projekta bila je 103.503,56 €, uključujući i doprinos UMHCG.