Preporuke s konferencije: „Pristupačnost – preduslov dostojanstva i slobode“

Udruženje mladih sa hendikepom Crne Gore je 01. decembra, 2015. organizovalo konferenciju na temu: Pristupačnost – preduslov dostojanstva i slobode, u sklopu projekta: “Ojačajmo kapacitete da bismo pojačali promjene” (Changing Capacities to Capacitate Changes) podržanog od strane Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, kroz IPA – Montenegro 2013 Civil Society Facility Programme i Vlade Crne Gore (Komisije za raspodjelu dijela dijela prihoda od igara na sreću).

U uvodnom dijelu konferencije, nakon prikazivanja dijela filma: “Ja sam više od svojih barijera” govorili su: državni sekretar za evropske integracije i glavni pregovarač, ambasador Aleksandar Andrija Pejović, generalni direktor Direktorata za građevinarstvo u Ministarstvu održivog razvoja i turizma Danilo Gvozdenović, savjetnica za evropske integracije i ljudska prava u Delegaciji Evropske unije u Crnoj Gori Barbara Rotovnik i izvršna direktorica UMHCG Marina Vujačić.
Nakon uvodnih izlaganja održan je poseban panel u okviru kojeg su izlaganje imali: direktorica Direkcije za strateški razvoj građevinarstva Tatjana Vujošević, v.d direktorica Direktorata za drumski saobraćaj Mirel Radić Ljubisavljević, predstavnica Inženjerske komore Crne Gore, arhitektica Jovanka Vukčević , inspektorka za građevinarstvo Aida Čikić, zamjenik Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Siniša Bjeković, koordinatorka Pravnog programa i antidiskriminacije u UMHCG, Miroslava-Mima Ivanović.

U nastavku se nalaze preporuke usaglašene s govornicima panela nakon konferencije:

– uraditi popis/bazu objekata i površina u javnoj upotrebi, u državnoj svojini, s ocjenom pristupačnosti u skladu sa standardima propisanim Pravilnikom o bližim uslovima i načinu prilagođavanja objekata za kretanje i pristup lica smanjene prokretljivosti i lica sa invaliditetom;
– uraditi popis/bazu objekata i površina u javnoj upotrebi na lokalnom nivou s ocjenom pristupačnosti u skladu sa standardima propisanim Pravilnikom o bližim uslovima i načinu prilagođavanja objekata za kretanje i pristup lica smanjene prokretljivosti i lica sa invaliditetom;

– donijeti Strateški plan na državnom nivou s dvogodišnjim akcionim planovima za osiguranje pristupačnosti objekata i površina u javnoj upotrebi u državnoj svojini osobama s invaliditetom i oformiti tijela s paritetnim učešćem osoba s invaliditetom za unapređenje i praćenje stanja pristupačnosti fizičkog okruženja, odnosno praćenje sprovođenja Strateškog plana;
– donijeti planove na lokalnom nivou s dvogodišnjim akcionim planovima za osiguranje pristupačnosti objekata i površina u javnoj upotrebi na teritoriji lokalnih samouprava osobama s invaliditetom i oformiti tijela s paritetnim učešćem osoba s invaliditetom za unapređenje i praćenje stanja pristupačnosti fizičkog okruženja, odnosno praćenje sprovođenja planova na lokalnom nivou;
– unaprijediti sistem nadzora nad izgradnjom objekata i striktno poštovati odredbe Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata, kako bi se poboljšala primjena standarda pristupačnosti za osobe smanjene pokretljivosti i osobe s invaliditetom i sprovoditi sankcije za nepoštovanje ovih standarda;
– unaprijediti nadzor Inženjerske komore Crne Gore nad radom svojih članova i primijeniti mjere oduzimanja licenci u slučajevima neprimjenjivanja standarda pristupačnosti prilikom planiranja i izgradnje objekata i površina u javnoj upotrebi;
– u okviru internet prezentacija subjekata koji se bave uređenjem prostora i izgradnjom objekata (npr. sajt Inženjerske komore Crne Gore, Ministarstva održivog razvoja i turizma, Uprave za inspekcijske poslove, i sl.) objavljivati listu pozitivnih i negativnih primjera („bijelu i crnu listu“) poštovanja, odnosno kršenja standarda pristupačnosti prilikom izgradnje, rekonstrukcije i adaptacije objekata u javnoj uptrebi;
– obezbijediti servis na internet stranici Ministarstva održivog razvoja i turizma za prijavu nepoštovanja standarda pristupačnosti prilikom izgradnje, rekonstrukcije i adaptacije objekata u javnoj uptrebi u cilju procesuiranja istih nadležnoj inspekciji i Inženjerskoj komori Crne Gore radi preduzimanja zakonskih mjera.
– planirati i sprovoditi obavezu kontinuiranog realizovanja treninga i obuka o pristupačnosti i principu univerzalnog dizajna za sve važne subjekte u oblasti uređenje prostora i izgradnje objekata, uključujući i uvođenje ove materije u studijske programe koji obrazuju kadar za rad u oblasti planiranja, dizajniranja i pružanja proizvoda i usluga u najširem smislu te riječi;
– u propisima koji regulišu oblast saobraćaja uvesti obaveznu pristupačnost objekata i prevoznih sredstava kao uslov za obavljanje djelatnosti u javnom prevozu;
– obezbijediti servis prevoza putnika s invaliditetom od strane lokalnih samouprava (prevoz “od vrata do vrata”), kao alternativan vid prevoza do obezbjeđivanja potpune pristupačnosti prevoznih sredstava u gradskom i prigradskom javnom prevozu;
– ojačati procesne, administrativne i finansijske kapacitete Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore za učešće u svim sudskim postupcima za zaštitu od diskriminacije.