Otvoreno pismo Miroslave-Mime Ivanović Predsjedniku Skupštine g-dinu Ranku Krivokapiću

Povodom saopštenja za javnost upućenom Portalu Analitika od strane Skupštine Crne Gore, Biroa za odnose s’ javnošću i protokola, koje je objavljeno na ovom portalu, dana 22. februara tekuće godine, u rubrici Društvo, pod nazivom: “SKUPŠTINA: Namjeravali smo da obezbijedimo pristup osobama sa invaliditetom”, otvorenim pismom se Predjedniku Skupštine Ranku Krivokapiću obratila Miroslava-Mima Ivanović, Program asistentkinja UMHCG-a.

Navedeno pismo objavljujemo u cjelosti:

Poštovani Predsjedniče Skupštine,

Obraćam Vam se povodom saopštenja za javnost upućenom Portalu Analitika i objavljenom na ovom portalu, dana 22. februara tekuće godine, u rubrici Društvo, pod nazivom: “SKUPŠTINA: Namjeravali smo da obezbijedimo pristup osobama sa invaliditetom”.

Kao pravnik sigurno znate, a ja Vas podsjećam da subjektivni, psihički odnos prema učinjenom djelu nema nikakvog uticaja na odgovornost i visinu kazne u građansko-pravnim stvarima, već samo u krivično-pravnim.

S tim u vezi potpuno je nepotrebno i neozbiljno uzimati u obzir postojanje ili nepostojanje Vaše namjere da preduzmete radnje na koje ste i sebe obavezali donošenjem Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata (2008. godine), i donošenjem Zakona o zabrani diskriminacije (2010. godine).

Posebno je interesantno isticanje činjenice da je: „zgrada parlamenta sagrađena 1954. godine i da je teško pronaći adekvatno rješenje koje omogućava pristupačnost ovom objektu.”. Ovo je podatak o kojem ste i Vi i Vaše kolege poslanici/ce trebali razmišljati prilikom izglasavanja predloga navedenih zakona, jer je bilo dovoljno da pogledate oko sebe i uvidite na kakvo će se stanje u praksi primjenjivati odredbe tih zakona. Porazno je da u državi koja je posvećena poštovanju ljudskih prava i socijalnoj pravdi, u roku od 5 godina, koji je propisao Zakon o uređenju prostora i izgradnji objekata, nije se našao profesionalac građevinske struke koji će iznači adekvatno rješenje za pristupačnost zgrade u kojoj se, između ostalog, odlučuje i o pravima lica s invaliditetom.

Kao primjere mogućnosti za iznalaženje rješenja, kada postoji svijest o inperativu poštovanja ljudskih prava osoba s invaliditetom ističem zgradu Evropskog parlamenta, koju su moje kolege lično posjetile, a znam da ste i Vi. Kada jedna još manja država, sa manjim ljudskim resursima, od Crne Gore, kao što je San Marino, može poštovati prava osoba s invaliditetom i u potpunosti učiniti pristupanom zgradu Skupštine (sagrađenu u 13. vijeku), onda ne možemo pravdati postupak naše države za probleme u iznalaženju odgovarajući rješenja.

Uprkos donesenom zaključku iz 2010. godine od strane Odbora za ljudska prava i slobode da će se u najkraćem roku preduzeti sve radnje u cilju omogućavanja nesmetanog pristupa licima s invaliditetom zgradi Skupštine, Vi ste raspisali svega dva tendera 2011. godine, a nijedan u 2012. godine, i tek sljedeći u novembru 2013. godine.

Koliko ste pažnje posvetili i ozbiljno shvatili problem nepristupačnost zgrade Skupštine Crne Gore pokazuje i činjenica da su Vam upućena dva dopisa i dva maila u toku 2013. godine, a da na nijedan nijeste odgovorili: dopis Udruženja mladih sa hendikepom Crne Gore, upućen 29. januara 2013. godine, moji mailovi od 8. i 10. jula 2013. godine i dopis Udruženja mladih sa hendikepom Crne Gore od 16. jula 2013. godine.

U mailovima i dopisu koje sam/smo Vam uputila/i bili ste upozoreni na slučajeve diskriminacije koje sam dva puta pretrpjela već u julu mjesecu, i zbog kojih sam, da ne bi došlo do zaštite prava sudskim putem, tražila hitan sastanak sa Vama. Uvidjevši da se planirani rokovi sa Vaše strane, koje ste saopštavali medijima, a ne meni ili UMHCG-u, stalno produžavaju, kao jedini adekvatni način borbe protiv neodgovornosti kada su u pitanju kršenja prava lica s invaliditetom, sam prepoznala pokretanje sudskog postupka radi zaštite od diskriminacije.

Sem što kršite pravne obaveze i neadekvatnom terminogolijom lica sa posebnim potrebama (u saopštenju izdatom Portalu Analitika), invalidi (sjednica II vanrednog zasijedanja Skupštine Crne Gore, održana 18. februara 2014. godine), omalovažavate lica s invaliditetom i vrijeđate njihovo ljudsko dostojanstvo, izražavajući se pritom suprotno terminima koji se koriste u Konvenciji UN o pravima osoba s invaliditetom.

Već smo, iz UMHCG-a napomenuli da ovo nije samo postupak protiv institucije koja krši zakone, koje je ona sama donijela, već i veliku opomenu za sve koji krše pravne norme kojima se štite prava lica sa invaliditetom da, ukoliko nastave sa tom praksom, osobe sa invaliditetom neće ćutati već će sudskim putem tražiti zaštitu svojih prava, koja se ne smiju uslovljavati finansijskim mogućnostima i snagom države, pogotovo ne države čiji budžet upravo služi uspostavljanju jednakih uslova za uživanje ljudskih prava od strane svih lica.

Neodgovorno je iznalaziti opravdanja za nepristupačnost zgrade, u kojoj se donošenjem zakona obavezuju, na isto sva pravna i fizička lica u ovoj državi, i time davati povoda i argumentaciju i drugima za nepoštovanje pravnih propisa. S obzirom na funkcije koje obavljate, a posebno na funkciju Predsjednika Skupštine, ugledne međunarodne organizacije, kao što je OEBS, za očekivati je da budete primjer i uzor drugim državnim institucijama i vlasnicima objekata u javnoj upotrebi, kako treba poštovati međunarodne ugovore i zakone Crne Gore, i da oni nijesu samo prazno slovo na papiru, već obavezujuće norme, sa dispozicijom i sankcijom za svakoga ko ih ne poštuje, kao i u svakoj pravnoj državi.

S’poštovanjem,

Miroslava – Mima Ivanović

Program asistentkinja Udruženja mladih sa hendikepom Crne Gore